Bhawantar Yojana : राज्य अर्थसंकल्पात सोयाबीन कापसासाठी भावांतर योजना लागू करणार? 2025-26 चा केंद्रीय अर्थसंकल्प शेतकऱ्यांसाठी फारसा लाभदायक ठरला नाही. महाराष्ट्रातील शेतकरी मोठ्या अपेक्षेने या अर्थसंकल्पाकडे पाहत होते, पण त्यांना अपेक्षित दिलासा मिळाला नाही. महाराष्ट्रातील शेतकरी प्रामुख्याने सोयाबीन आणि कापूस उत्पादक आहेत. मागील तीन हंगामांपासून या पिकांचे दर सातत्याने कमी झाले आहेत. हमीभावाच्या खाली दर गेल्यामुळे शेतकऱ्यांचा उत्पादन खर्चही वसूल होत नाही.
Bhawantar Yojana
Table of Contents
Quick Information Table
| मुद्दा | माहिती |
|---|---|
| योजना | भावांतर योजना |
| पिके | सोयाबीन, कापूस |
| केंद्रीय अर्थसंकल्प | शेतकऱ्यांसाठी विशेष तरतूद नाही |
| राज्य अर्थसंकल्प | अजित पवार यांची ग्वाही |
| शेतकऱ्यांची मागणी | हमीभाव, कर्जमाफी, मुदतवाढ |
| संभाव्य निर्णय | भावांतर योजना लागू होण्याची शक्यता |
केंद्रीय अर्थसंकल्प आणि शेतकऱ्यांचा भ्रमनिरास
केंद्रीय अर्थसंकल्पातून महाराष्ट्राला अपेक्षित निधी न मिळाल्याने राज्यातील शेतकऱ्यांच्या आशा आता राज्य अर्थसंकल्पावर आहेत. शेतकरी कर्जाच्या ओझ्याखाली दबलेले आहेत आणि कर्जमाफीची मागणी सातत्याने करत आहेत.
भावांतर योजनेची गरज
भावांतर योजना म्हणजे हमीभाव आणि बाजारभाव यामधील तफावत सरकार शेतकऱ्यांना भरून देईल. 2018 मध्ये मध्य प्रदेशमध्ये भावांतर योजना लागू झाली होती, त्यानंतर इतर राज्यांतही या योजनेची मागणी वाढली. महाराष्ट्रात 2025-26 च्या राज्य अर्थसंकल्पात ही योजना लागू होईल का, याकडे सर्वांचे लक्ष आहे.
- सोयाबीन आणि कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान झाले आहे.
- कर्जमाफीबाबत सरकारने आश्वासन दिले होते, पण अद्याप अंमलबजावणी नाही.
- शेतकऱ्यांना थेट आर्थिक मदत देण्यासाठी भावांतर योजना आवश्यक आहे.
Also Read
Soybean Cotton Anudan 2025 : कापूस सोयाबीनसाठी अनुदानाचा शासन निर्णय खरंच प्रसिद्ध झाला का?
निवडणुकीपूर्वी दिलेली आश्वासने
भाजप आणि मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी विधानसभा निवडणुकीपूर्वी शेतकऱ्यांना भावांतर योजना लागू करण्याचे आश्वासन दिले होते. सोयाबीन उत्पादक शेतकऱ्यांना ₹6000 हमीभाव देण्याचे आश्वासनही देण्यात आले होते. परंतु सरकार स्थापन झाल्यानंतर या आश्वासनांची अंमलबजावणी झाली नाही.
सरकारने सोयाबीन खरेदी योजना सुरू केली, पण बाजारभावाला मोठा आधार मिळाला नाही. अनेक शेतकरी सरकारी खरेदीपासून वंचित राहिले. परिणामी, शेतकरी आता आक्रमक झाले आहेत.
शेतकऱ्यांचे आंदोलन
केंद्र सरकारने दोन वेळा सोयाबीन खरेदीला मुदतवाढ दिली, पण तरीही 2,53,000 शेतकरी खरेदीपासून वंचित राहिले. त्यामुळे राज्यभरात शेतकरी संतप्त झाले आहेत.
- हिंगोली: शेतकऱ्यांचे अर्धनग्न आंदोलन
- अंबाजोगाई: किसान सभेचे निदर्शन
- लातूर: माजी आमदारांचे पत्र
शेतकरी संघटनांनी सरकारला इशारा दिला आहे की, जर भावांतर योजना आणि कर्जमाफीची घोषणा लवकर झाली नाही, तर मोठे आंदोलन छेडले जाईल.
अजित पवार यांची भूमिका
राज्याचे उपमुख्यमंत्री तथा अर्थमंत्री अजित पवार यांनी स्पष्ट केले आहे की “शेतकऱ्यांचे नुकसान होणार नाही.” मंत्रिमंडळ बैठकीनंतर त्यांनी पत्रकार परिषदेत सांगितले की, शेतकऱ्यांना दिलासा देण्यासाठी राज्य सरकार काही निर्णय घेईल.
यावरून असे मानले जात आहे की, राज्य अर्थसंकल्पात सोयाबीन आणि कापसासाठी भावांतर योजना लागू केली जाऊ शकते.
- राज्य सरकारला आर्थिक संकट असल्याने योजनांची तरतूद मर्यादित असू शकते.
- परंतु शेतकऱ्यांना दिलेला शब्द पाळण्यासाठी काही प्रमाणात सवलत दिली जाईल.
भावांतर योजना लागू होणार का?
राज्य सरकारकडून भावांतर योजनेची घोषणा होण्याची शक्यता आहे. पण, सरकारने यासाठी किती निधी उपलब्ध करून दिला जाईल, याकडे सगळ्यांचे लक्ष आहे.
- जर ही योजना लागू झाली, तर शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात थेट अनुदान जमा केले जाईल.
- कर्जमाफीबाबत सरकार काय निर्णय घेते, यावरही सर्वांचे लक्ष असेल.
निष्कर्ष
राज्य अर्थसंकल्प शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचा ठरणार आहे. केंद्रीय अर्थसंकल्पातून काहीही न मिळाल्याने राज्य सरकार आता तरी शेतकऱ्यांसाठी काहीतरी निर्णय घेईल का, याची उत्सुकता आहे.
- सोयाबीन आणि कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी भावांतर योजना लागू होण्याची शक्यता आहे.
- शेतकऱ्यांचे वाढते आंदोलन आणि राजकीय दबाव पाहता, सरकार काही ठोस निर्णय घेईल.
- कर्जमाफी आणि हमीभावाच्या मुद्यावर अजूनही अनिश्चितता आहे.
राज्य अर्थसंकल्प जाहीर झाल्यावरच शेतकऱ्यांच्या पदरात काय पडते, हे स्पष्ट होईल.
तुमची मते काय आहेत?
राज्य सरकारने शेतकऱ्यांसाठी कोणते उपाययोजना कराव्यात? तुमच्या प्रतिक्रिया कमेंट बॉक्समध्ये नक्की कळवा! 🚜💬
नमस्कार माझं नाव गणेश कैलास काटवटे आहे . मी ४ वर्ष्यापासून ब्लॉगिंग करत आहे . मला शेतकरी आणि सरकारी योजना वरती आर्टिकल लिहायला आवडतात . तसेच मनोरंजन क्षेत्रात देखील आमचे ब्लॉग आहेत . त्याच बरोबर मी E&TC इंजिनिर पण आहे . जर तुम्हाला Website Designing , आर्टिकल writing , ऍडसेन्स aproval पाहिजे असेल तर तुम्ही मला कॉन्टॅक्ट करू शकता .